Internet heeft de drempel om een petitie te starten verlaagd. Het aantal petities gericht tegen organisaties, zowel bedrijven als overheidsinstanties, is daardoor sterk gestegen in de afgelopen jaren. Onderzoek naar de effectiviteit van online petities laat echter zien dat maar een klein percentage van de online petities daadwerkelijk leidt tot de beoogde verandering (Yasseri, Hale & Margetts, 2017). De Versterk de Petitie datachallenge heeft tot doel om tot data-gedreven inzichten te komen hoe de effectiviteit van online petities verbeterd kan worden door met name de kracht van het gemobiliseerde netwerk beter te benutten.
Maar wat verstaan we dan onder inzichten? Wat zijn eigenlijk factoren die de invloed van een online petitie bepalen? Sinds de jaren 60 wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar effectiviteit van protestacties. In deze blog geef ik een overzicht van de belangrijkste succesfactoren voor protestacties. Maar let wel op, er zijn veel vormen van effectiviteit (bijv. aandacht, inwilligen van protesteisen of media-aandacht) in de literatuur en het is vaak niet goed vast te stellen wat exact de invloed van een enkele protestactie is (Den Hond & De Bakker, 2007).
Massa
Allereerst laat onderzoek zien dat het aantal gemobiliseerde deelnemers, bijv. ondertekenaars van een petitie, de invloed van een petitie kan verhogen. Het gaat echter niet alleen om het aantal ondertekenaars, maar vooral wat Charles Tilly (2004) WUNC noemt: Worthiness, Unity, Numbers en Commitment. Kortom, een protestactie moet ook waardig en rustig verlopen, eenheid uitstralen en deelnemers moeten betrokken zijn, bijvoorbeeld om ook meer dan een muisklik bij te dragen aan het protest. Later onderzoek laat echter zien dat ook minder betrokken protestdeelnemers, de zogenaamde ‘slacktivisten’, een cruciale rol kunnen spelen in het generen van aandacht voor de protestactie (Barbera et al., 2015).
Timing
Activisten moeten de ‘politieke wind mee’ hebben met hun protestacties. De ontvankelijkheid van organisaties voor protestacties is namelijk afhankelijk van de machtsstructuur van de organisatie, en of deze machtsstructuur kansen biedt voor verandering. Een voorbeeld is een college van burgemeester en wethouders die een tweede termijn willen. Zij zullen om die reden in verkiezingstijd sneller tegemoet kunnen komen aan de eisen van een populaire petitie. Daarentegen is het de verwachting dat een geheel nieuw college van B&W meer ruimte heeft om een frisse, open blik te hanteren t.a.v. een populaire petitie en om die reden minder druk voelen om zonder meer de eisen van de petitie in te willen. Kortom, petitionarissen moeten volgens de literatuur goed nadenken over wie ze wanneer het best kunnen beïnvloeden in de machtsstructuur van de geadresseerde organisatie.
Framen
Een essentiële activiteit voor activisten is ‘framen’. Framen is het strategisch gebruiken van taal, beelden en symbolen om betekenis te geven aan het doel, de groep, tactieken en oplossingsrichtingen van de protestactie. Waarom wordt er actiegevoerd en wie moet er iets veranderen? Wie zijn we als activisten, bijvoorbeeld welke waarden/ideologie delen we en hoe zien we de geadresseerde partij? Framen heeft niet alleen tot doel om de identiteit van een protest te bepalen, maar ook om deelnemers te werven voor het protest en de eisen van het protest effectief in de media te communiceren. Net zoals in marketing moeten frames dus ‘resoneren’ met de gedachten en gevoelens van mogelijke deelnemers, journalisten en het algemeen publiek. Zij moeten zich kunnen identificeren met het protest, de onrecht voelen die geadresseerd wordt door de activisten en vertrouwen hebben in de effectiviteit van het protest.
Personalisatie
Internetplatformen, zoals sociale media, bieden protestdeelnemers de mogelijkheid om het frame van het protest te personaliseren. Uit onderzoek blijkt dat de mogelijkheid tot personalisatie de invloed van het protest op het aantal deelnemers en media-aandacht kan verhogen. Vormen van personalisatie zijn bijvoorbeeld het maken van eigen Twitter hashtags of het maken en delen van zelfgemaakte teksten, symbolen en plaatjes. Kortom, online petities zouden ruimte moeten geven aan ondertekenaars om een creatieve bijdrage te leveren aan het protest.
Toegang tot ‘middelen’
Van oudsher is de beschikking over allerlei ‘middelen’ (geld, kennis, vaardigheden, netwerk) een belangrijke succesfactor voor activisten. Met name sociale middelen (met wie zijn er goede contacten, het netwerk), is belangrijk om deelnemers aan het protest te mobiliseren en het protest onder de aandacht te brengen bij de juiste beslissers. Een petitionaris die actief in de lokale politiek is en daardoor beleidsmedewerkers en raadsleden kent, heeft bijvoorbeeld meer kans om de petitie op de agenda van een gemeenteraad te krijgen. Daarnaast kunnen contacten met andere organisaties (bijv. NGOs) of bekende Nederlanders helpen om meer aandacht voor het protest te krijgen.
Referenties
Barberá, P., Wang, N., Bonneau, R., Jost, J. T., Nagler, J., Tucker, J., & González-Bailón, S. (2015). The critical periphery in the growth of social protests. PloS one, 10(11), e0143611.
Den Hond, F., & De Bakker, F. G. (2007). Ideologically motivated activism: How activist groups influence corporate social change activities. Academy of Management Review, 32(3), 901-924.
Tilly, Charles (2004). Social Movements, 1768–2004. Boulder, Colorado, USA: Paradigm Publishers
Yasseri, T., Hale, S. A., & Margetts, H. Z. (2017). Rapid rise and decay in petition signing. EPJ Data Science, 6(1), 20.